جنگلهای هیرکانی گیلان ،از متراکمترین جنگلهای ایران هستند که به دلیل تنوع زیستی و همچنین گلشناسی شناخته شدهاند. این جنگلها که در شمال ایران و جنوب دریای خزر واقع شدهاند، از دوران دایناسورها، دوران جنگلهای هیرکانی گیلان به ما رسیدهاند.
جنگلهای هیرکانی تنها بازماندهی دوران عصر یخبندان و دوره سوم زمینشناسی هستند.
سرتیتر مطالب
جنگلهای هیرکانی گیلان
شاید باورش سخت باشد اما جنگلهای هیرکانی گیلان از دوران ژوراسیک راهشان را به دنیای امروز باز کردهاند!
جنگلهای هیرکانی گیلان که به جنگلهای بارانی مشهورند، در اثر بهرهبرداری بیش ازحد این میراث معنوی در معرض خطر نابودی هستند. اما نباید ساخت ویلاهای جنگلی و ساخت و سازهای بی رویه که موجب ضایع شدن پوشش گیاهی جنگلهای هیرکانی است را نادیده گرفت.
ارتفاع زیاد جنگل از سطح دریا، پایین بودن دما در فصل گرما و وجود چشمه سارهای فراوان و پوشش جنگلی متنوع از شاخصههای این جنگل است .درجه حرارت در این جنگل حتی در ماه های گرم سال پایین است و وجود چشمه سارهای فراوان هم از دیگر ویژگی های این جنگل است.
جنگلهای هیرکانی از غنیترین اکوسیستم های جهان محسوب می شوند به طوری که بیش از ۲۹۶ گونه پرنده و در حدود ۱۰۰ گونه پستاندار و ۱۵۰ گونه درختی و بوتهای بومی مانند، درختان انجیلی و شمشاد در این جنگل ها زندگی می کنند.
اگر میخواهید سرسبزی طبیعت هیرکانی را ببینید، پیشنهاد میکنیم حتما در فصل تابستان به این جنگلها سفر کنید، تا اوقات خوشی را برای خودتان ثبت کنید و وارد دنیای جنگلهای هیرکانی بشوید.
ثبت جهانی جنگلهای هیرکانی
جنگلهای هیرکانی گیلان با معیارهای یونسکو برای ثبت جهانی میراث طبیعی همخوانی داشتند. جنگلها بهویژه جنگلهای هیرکانی برای جامعه بشریت حائز اهمیت هستند و سازمان یونسکو جنگلهای هیرکانی را به عنوان میراث طبیعی جهان ثبت کرده است.
همچنین ببینید : والپیپر طبیعت زیبای شمال ایران
معرفی جنگلهای هیرکانی گیلان
جنگلهای هیرکانی در ۱۵ منطقه از جمله پارک ملی گلستان، جنگل ابر، جنگل جهاننما، جنگل بولا، جنگل الیمستان، جنگل واز، منطقه کجور نوشهر، منطقه چهار باغ چالوس، جنگل خشکه داران، گشت رودخان، سیاهرودبار واقع شده است.
همچنین جنگلهای هیرکانی یکی از منحصر به فردترین نوع جنگلها در دنیا هستند که همچون نوار سبزی بر شیبهای شمالی البرز قرار گرفته و سواحل جنوبی دریای خزر را میپوشاند
این مناطق شامل گیاهان بومی و کهنسال و تنوع زیستی با کمیابترین گونههای جنگلی مانند گونههای درختی و درختچهای، گونههای بومی، گیاهی و جانوری مانند پلنگ ایرانی، خرس، بز وحشی، گوزن قرمز، انواع پرندگان و… است.
این جنگلها بیشتر از گونه های پهن برگ تشکیل شده اند که با آب و هوای مرطوب و نیمه مدیترانه ای سازگار هستند. جنگلهای هیرکانی اغلب بسته به ارتفاع، پوشش گیاهی متفاوتی دارند.
از معروفترین این درختان می توان به راش، بلوط، توسکا، سنجد، زبان گنجشک اروپایی، باکس و غیره اشاره کرد. برگریز درختان پهن برگ در مجموع ۱۵۰ گونه درختی و درختچهای در منطقه بوم گردی خزر وجود دارد.
تنوع گیاهی و جانوری جنگلهای هیرکانی آن را به یکی از مهمترین جنگلهای ایران و دنیا تبدیل کرده است.
جنگلهای هیرکانی به عنوان یکی از مهمترین بومسازگانهای طبیعی کشور از گذشته در معرض دخالتهای متعددی بوده است به همین خاطر حفاظت محیط زیست در تلاش برای حفظ و نگهداری این سرمایه ملی بودهاست.
سفر به جنگلهای هیرکانی گیلان
اگر به قصد لذت بردن از طبیعتی شکوهمند به سمت جنگلهای هیرکانی گیلان حرکت میکنید، باید مهیای سفر گردید!
چمنزار، آبشار چشمهسار، غار و رودخانههای خروشان تنها بخشی از مناظر دیدنی و تمام نشدنی جنگلهای هیرکانی هستند. همچنین جنگلهای هیرکانی با دورنمای شگفتیساز، بعد از بیابان لوت به عنوان دومین اثر طبیعی ایران، در فهرست یونسکو ثبت است.
تنفس اکسیژن خالص و آب و هوای مطلوب در جنگل های هیرکانی گیلان، گردشگران زیادی را جذب میکند.
با رفتین به این جنگلها چه چیزهایی تجربه میکنیم؟
- پیاده روی در مناظر سرسبز استان گیلان
- پوششهای گیاهی کمنظیر
- آشنایی با آداب و رسوم مردم شمال ایران
- بازدید از گاوداری های محلی و سنتی
- کشف مزارع چای
- صعود تا ارتفاع ۸۳۰ متری و لذت بردن از منظره طبیعی مه آلود
جنگل ابر، نمونه ای از جنگل های هیرکانی
یکی از دیدنیترین مناظر ایران در جنگل های ابر است. به دلیل قرار گرفتن آنها در کوه هایی که کوه ها به دلیل اختلاف فشار هوا به ابرها اجازه عبور داده و از طریق آنها وارد جنگل می شوند. این پدیده باعث میشود که بتوانید ابرها را لمس کنید!
جنگل ابرِ شاهرود یکی از زیباترین و دیدنیترین مناطق ایران است که در ۴۵ کیلومتری شمال شاهرود در استان سمنان قرار دارد.
در واقع این جنگل ها مرز بین مناطق نیمه خشک استان سمنان و جنگلهای هیرکانی در استان گلستان هستند که آسمان و زمین به گونه ای در هم تنیده شدهاند که می توان اقیانوسی از ابر را دید. جنگل ابر با وسعت ۳۵۰۰۰ هکتار منطقه وسیعی است که به دلیل شرایط اقلیمی خاص محیطی منحصر به فرد و جوی ایجاد کرده است.
وجود گونههای گیاهی خاص با قدمت هزاران سال، دمای پایین، ارتفاع زیاد جنگل و پوشش گیاهی خاص این منطقه را از سایر مناطق جنگلی ایران متمایز کرده است.
تخریب جنگلهای هیرکانی
اگرچه ایران از نظر پوشش گیاهی کشور فقیری است، اما همچنان هر ساله شاهد کاهش شدید منطقه بوم گردی هیرکانی هستیم.
یکی از عوامل اصلی این تخریب، گسترش بیرویه صنایع چوب و کاغذ و تغییر کاربری این جنگلها است. یکی دیگر از عوامل مخرب عمده پروژه های عمرانی مانند ساخت سدها بدون تحقیق کافی است.
سد گلورد در استان مازندران نمونهای است که در این پروژه بیش از ۳۰ هزار درخت قطع شد. از دیگر عوامل می توان به چرای بی رویه دام های خانگی و ساخت و سازهای غیرقانونی اشاره کرد. همچنین در گذشته های نه چندان دور، میلیونها متر مکعب چوب در صنایع زغال سنگ استفاده میشد که خوشبختانه امروزهاین عدد بسیار کم شدهاست.
ارسال دیدگاه